Bart Verweijen (1981) is projectmanager bij PK Waterbouw, dat als onderaannemer gespecialiseerd is in transport over water bij projecten in met name de Amsterdamse binnenstad. PK Waterbouw beschikt over een vloot dekschuiten, ruimschuiten en duwsleepboten die geschikt zijn voor de smalle grachten en lage bruggen van de hoofdstad.

‘Wij zijn 100 procent toegespitst op de binnenstad,’ bevestigt Verweijen. ‘We zijn groot, sterk en stoer, maar dan met kleine vaartuigen.’ Verweijen voorziet veel werk voor PK Waterbouw nu de omvang van het achterstallig onderhoud aan de Amsterdamse bruggen en kademuren duidelijk wordt. ‘Amsterdam loopt voorop met achterstallig onderhoud, maar Utrecht en Leiden hebben soortgelijke probleem.’

Ook bij de recentelijk ingestorte kademuur aan de Grimburgwal is PK Waterbouw actief. Met de ruimschuit Popeye, geduwd door de duwsleepboot Moos, is een graafmachine van aannemerij H. van Steenwijk ter plaatse gebracht. De Popeye heeft hefplateaus, waardoor de lading onder bruggen door kan, maar ook naar ponton- of straatniveau kan worden getild.

‘Wij zijn bijna altijd onderaannemer in dienst van de stad of de hoofdaannemer. Voor ons is een groot en belangrijk project de Vijzelstraat. Daar worden nu drie bruggen vervangen. Daar is de Popeye voor ontwikkeld. De bruggen zijn in stukken gezaagd, de Popeye vaart eronder, drukt de elementen eruit, draait ze om, laat ze zakken en vaart achteruit weg. Dat geeft aan hoe wij schepen ontwikkelen, want hij is multi-inzetbaar. Hij is ontwikkeld voor het uitdrukken van brugelementen, zodat er geen hijskraan nodig is op de kant. Daarnaast wordt hij op de Vijzelstraat regelmatig als betonboot gebruikt. Bij de Vijzelstraat doen we de hele logistiek plus een deel van het herstellen en het plaatsen van hulpmaterieel, zoals buispalen voor het omleggen van kabels. Onze opdrachtgever en hoofdaannemer K_Dekker geeft ons alle ruimte voor de ontwikkeling van nieuw materieel.’

Afval

Ook buiten de waterbouw ziet Verweijen mogelijkheden voor PK Waterbouw in transport over water. ‘Het gegeven dat de kademuren erg slecht zijn, betekent dat ze eigenlijk allemaal per direct ontlast moeten worden.’ Hij wijst erop dat niet de kades maar de grachten van oudsher de verkeersaders van Amsterdam waren. De kades worden volgens hem misbruikt. ‘Als je de grote vuilniswagen uit het centrum van de stad weert, dan ontlast je de kades aanzienlijk.’

Nu vaart er sinds 2010 een elektrisch boot met afval door de stad, de City Supplier, maar daar is het tot dusver bij gebleven. Volgens Verweijen gaat het om het doorbreken van vaste patronen. ‘Afval gaat 100 procent over de weg en op zich vrij efficiënt. Dat heb je niet zomaar omgedraaid. Totdat de kademuren omvallen en de weg is versperd omdat het zo druk is geworden in de stad. Dan moet je wel met iets anders komen. In dat gat springen wij. We hebben ingeschreven op tenders, voor de 9 Straatjes bijvoorbeeld. Daar hebben we een heel mooi concept voor bedacht, waarbij alles over het water gaat. En met kleine elektrische wagentjes halen we het afval op. De bulk wordt verzameld in een drijvende afvalhub, dat zou de Popeye kunnen zijn. En dan trek je in één keer een berg afval de stad uit.’ Voor dit werk heeft PK Waterbouw zusteronderneming Zoev City opgericht. Zoev staat voor Zorgeloze Oplossing Elektrisch Vervoer.

Waterstof

Voor het jongste nieuwbouwproject van PK Waterbouw is een innovatietraject gestart bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), dat hiervoor subsidie verstrekt. Het betreft de ontwikkeling van twee elektrische duwsleepbootjes op waterstofcellen. ‘In samenwerking met Bredenoord ontwikkelen we een aandrijflijn met powerpacks van accu’s en waterstofcellen. Het worden relatief kleine duwsleepboten van 9 bij 3 meter, maar we kunnen ze koppelen waardoor een duwsleepboot ontstaat die geschikt is voor transport over het IJ. Als losse boten doen ze transporten in de binnenstad en aan de rand van de stad koppelen we ze aan elkaar en kunnen ze bijvoorbeeld twee ruimschuiten tegelijk over het IJ wegbrengen. Het wordt echt één boot. Het wordt een heel bijzonder ontwikkelingstraject, ook met ILT wordt het heel spannend. We moeten aan CEMT klasse 1 voldoen. Los van elkaar hoeven ze daar niet aan te voldoen, maar zodra ze gekoppeld zijn moeten ze een CEMT klasse 1 gecertificeerd schip zijn. Volgens mij bestaat zoiets nog niet.’

Sinkhole

Voornaamste oorzaak van de slechte staat van de Amsterdamse bruggen en kades is volgens Verweijen achterstallig onderhoud. Maar dat verklaart niet de slechte staat van de houten funderingspalen. ‘Ze staan allemaal onder water en zijn ook nooit even boven water geweest. Dan was het verklaarbaar, want als ze even boven water komen ontstaat al gauw rot. Daarom worden de palen voor onderzoek eruit getrokken. De getrokken palen worden in een ruimschuit gevuld met water geconserveerd gehouden, waarna een onderzoeksinstituut gaat achterhalen wat ervoor zorgt dat de palen zo slecht zijn.’

Of bij de ingestorte kade aan de Grimburgwal sprake was van een sinkhole, kan Verweijen niet zeggen. Wel is het zo dat de kade bij een drukbevaren bocht ligt, waardoor scheepsschroeven dicht bij de kade komen om de bocht te kunnen maken. Mogelijk is hierdoor zand weggespoeld en de kade instabiel geworden. Verweijen stelt dat de kades hoe dan ook ontlast moeten worden om hun levensduur te verlengen en dat PK Waterbouw met elektrisch transport over water hierbij een rol kan spelen.

Bron: Schuttevaer.nl